door Hans Huiberts
overgenomen uit de Breeders Special 2005 van het blad draf&rensport
(en nog steeds actueel)
In het Fokkerijnummer 2004 stond een artikel van mijn hand o.a. over het X-chromosoom en de relatief grote invloed van een moeder op haar producten. En de meeste statistieken in de drafsportwereld gaan alleen maar over vaderpaarden. Persoonlijk vind ik die van de zgn. Broodmare-sires minstens zo interessant. In de fokkerij-bijlage 2005 van het zeer informatieve Franse vakblad Trot Informations staan o.a. de statistieken van de pères-de-mères, oftewel de vaders van de moeders. Het blad analyseert ook de vaderlijnen van de pères-de-mères. Naar mijn mening kun je beter naar de moeders van deze pères-de-mères kijken en dat gaan we hieronder doen. Tevens krijgen de fokkers nog een tip hoe een Jag de Bellouet (op) te fokken.
Vaders moeder
In de bovenste helft van een pedigree is mijns inziens vaders moeder minstens zo belangrijk als vaders vader. In het algemeen kan gesteld worden dat bij koerspaarden hengsten gemiddeld beter en sterker zijn dan merries. Kijk maar naar het lage percentage merries dat de Derby heeft gewonnen. Toch zijn er vaderpaarden, die vooral uitstekende dochters brengen. Ons aller Heres was zo'n hengst. In Frankrijk is o.a. Goetmals Wood hiervan een voorbeeld. Hij is een van de populairste hengsten van dit moment, ook
bij een aantal Nederlandse fokkers. Hij staat hoog in de klassementen en heeft een zeer hoog percentage gekwalificeerde
producten. Zijn vader And Arifant doet het ook uitstekend en geeft vooral goede zonen. Bij Goetmals Wood daarentegen zijn het
vooral zijn dochters, die de boventoon voeren: zijn jaargangtoppers Miss Castelle, Nancy Menuet en Odessa du Vivier zijn
merries, en ook in het rijtje daaronder zijn het bijna allemaal merries. Van zijn halfbroer Extreme Dream waren 5 van de 8
besten ook merries. Mijn verklaring hiervoor is de invloed van hun beider moeder, de recordloze Tahitienne. Zij heeft aan
moederskant twee keer Jamin staan en een keer Caprior, d.w.z. drie keer de Volbloed-merrie Gladys. Tahitienne bracht naast
Goetmals Wood en Extreme Dream ook nog de dekhengst Bon Conseil en de uitstekende koersmerrie Mahana. De merrie Tahitienne van J. P. Dubois is een topper onder de fokmerries en haar zoons zullen dat doorgeven. Van Mahana mag je trouwens ook veel verwachten; ze is pas vijf jaar oud en nu al de fokkerij in.
(naschrift 2018: de eerste 6 producten van Mahana zijn van Coktail Jet (eerste 2), Love You (volgende 3) en Ubriaco. Ze hebben winsommen tussen 55.000 en 100.000, en één schiet er tussen uit: Tequila Coktail met € 250.000. Dat is een dochter! De 4 hengsten waren leuke koerspaarden, maar geen cracks)
Andere voorbeelden van de laatste tijd zijn Nesmile (met Buvetier, Défi en Extreme Aunou en haar kleinzoon In Love With You en achterkleinzoon Love You) en Dourga II en haar nafok (Rangone, Dream With Me, Dresden, Arnaqueur, Giesolo de Lou, Daguet Rapide).
Dekhengsten hebben hun X-chromosoom van hun moeder gekregen en geven deze door aan hun dochters. Het X-chromosoom van bijv. Tahitienne, Nesmile, Dourga II en hun dochters moet wel bijzonder zijn. Trouwens, ook in de Amerikaanse draversfokkerij zijn er tientallen van zulke merries te vinden. Het is wel van belang op welke plek deze merries staan in een pedigree. Het is mogelijk dat een fokmerrie uit een niet eens zo goede moederlijn van haar vader de bijzondere eigenschappen van zijn moeder heeft
meegekregen, waardoor zij uitstekende producten kan gaan brengen.
Tip: let bij de keuze van een dekhengst niet alleen op zijn vader, maar vooral ook op zijn moeder en haar beide grootmoeders. Dit is vooral van groot belang als je een jaarlingmerrie of een fokmerrie koopt; er zijn vaderpaarden die betere dochters brengen. Zulke hengsten zijn de pères-de-mères oftewel de broodmare-sires van de toekomst.
De beste pères-de-mères van Frankrijk in 2004
Moeders vader (père-de-mère)
In de onderste helft van een pedigree is het zaak om niet alleen naar de moederlijn te kijken. Moeders vader kan ook een zeer
grote invloed op het product hebben. Hierboven is afgedrukt een lijst met de bovenste twintig pères-de-mères (de vaders van de moeders) over 2004, overgenomen uit bet blad Trot Informations. Wat opvalt is dat ook hier bepaalde moeders van deze
pères-de-mères steeds terugkomen, ik heb ze erbij gezet. Florestan is een zoon van het beste vaderpaard van de 20-ste eeuw Star's Pride en de formidabele koersmerrie Roquépine. Zij heeft nog een andere zoon in de top-twintig: Granit. Roquépine's grootmoeder
Sa Bourbonnaise heeft minstens zo'n grote invloed en kom je in veel stambomen tegen via haar eigen zonen Hermes D en
Le Postillon en via Sabi Pas (zoon van haar snelle dochter Infante II). Ook in jongere generaties komen er dekhengsten uit deze
stam, zoals Corot.
Boven: Wereldkampioen Roquépine en haar in 1971 geboren zoon Florestan.
Andere voorbeelden
De recordloze fokmerrie Ua Uka was een ander fenomeen uit de jaren 60 van de vorige eeuw. Zij staat nu nog in de lijst van
pères-de-mères 2004 met 4 zonen met de achternaam Du Vivier: Fakir als 2e, Jet 9e, Qlorest 33e en Hadol 36e. Haar dochters brachten o.a. de dekhengsten Kronos, Nicos, Cèdre, Butin en Tad du Vivier. Nicos du Vivier staat 7e en dankt die
positie vooral aan Jag de Bellouet, van wie hij de père-de-mère is.
Een ander voorbeeld: Uranie. Zij won drie keer de Prix d'Amerique, bracht zelf geen echte cracks, maar haar zoons Kairos en
Ogaden deden het fantastisch in de fokkerij. Kairos gaf Uranie's X-chromosoom o.a. door aan zijn dochter Gélinotte, die op haar beurt haar zoon Ura waarschijnlijk van deze wonder-chromosoom voorzag. Ook Ura wordt in Frankrijk gezien als een uitstekende père-de-mères.
Nog een voorbeeld: Jorky, die als vaderpaard erg is tegengevallen, maar nu via zijn dochters 22e bij de peres-de-meres
2004 staat. Zijn moeder is de bekende topmerrie Vanina B, een dochter van een andere topmerrie La Coulonces. (Naschrift 2018: Timoko stamt rechtstreeks van deze merries af).
Tip: let bij het selecteren of beoordelen van een fokmerrie niet alleen op haar moeder, maar ook op haar vader en in het bijzonder
op diens moeder, dus de mère-de-père-de-mère. Zij kan namelijk de potentie van een fokmerrie sterk beïnvloeden.
Boven: Jag de Bellouet wint de Prix d'Amérique 2005.
Jag de Bellouet
Jag's afstamming is enkele weken geleden al door Durk Minkema in dit blad beschreven. Er staan meerdere fantastisch merries in de stamboom. We gaan de grootouders even na, van boven naar beneden. Mickey Viking is een kleinzoon van Agaunar, waarschijnlijk de beste koersmerrie van Italië in de vorige eeuw. Moeder Josubie heeft de basismerries Arlette III en Sa Bourbonnaise achter zich. Père-de-mère Nicos du Vivier is een kleinzoon van de crack Infante II (Sa Bourbonnaise) en Ua Uka.
Maar het ontstaan van een kampioen is niet alleen een kwestie is van de juiste bloedlijnen die toevallig samenkomen. Ook de
opfok, de training en de carrière-planning is van groot belang. In het Franse vakblad Paris Turf stond een interview met Jean-Claude Monthéan, de fokker van Jag de Bellouet. Hij heeft zijn hobby van zijn vader overgenomen, die ook al Bellouet-paarden fokte. In het verleden lette Monthéan weinig op bloedlijnen en gebruikte hij willekeurige hengsten. Later fokte hij met hengsten, die in de mode waren, in de hoop op goede veilingprijzen. Daarvan is hij teruggekomen, omdat de producten niet aan zijn verwachtingen voldeden. De kopers waren ontevreden en hij ontving geen fokpremies. Sindsdien kiest hij hengsten uit waarin hij gelooft, modieus of niet. Viking's Way is zo'n hengst, die hij jarenlang regelmatig met meerdere merries heeft gebruikt. Monthean beperkt zijn aantal fokmerries tot vijf en die lopen met hun veulens op 120 ha weiland, samen met 150 stuks rundvee. Hij wil dat elk veulen zo'n 15 ha ter beschikking heeft om op te groeien. Ze moeten veel lopen en rennen voor hun ontwikkeling. Daarom krijgen zij voer aan de ene kant van het weiland en moeten zij drinken aan de andere kant. Ze moeten kilometers maken! Hij vertelt
verder dat Jag op jonge leeftijd maar een gewoon dier was. Niets wees erop dat er een kampioen in hem schuilde. Alle ogen
waren toentertijd gericht op het jaarling van Coktail Jet uit de moeder van Eyra de Bellouet en niemand was geïnteresseerd in
Jag. Op de veiling bracht hij slechts 8.000 Euro op, dus daar moest geld bij. De fokpremies van de laatste jaren maken
echter veel goed: 12 % van bijna 3 miljoen Euro is toch een aardig bedrag.
In een ander interview merkt trainer Christophe Gallier op dat, indien hij de carrière van Jag zou kunnen overdoen, hij
dan niet als 3-jarige monté zou koersen. Naar zijn mening zijn ze daarmee op tijd gestopt, maar even zo goed zou het al te laat
kunnen zijn geweest en Jag niet hebben gepresteerd wat hij nu doet. En dan had mijn verhaal er wel iets anders uitgezien, maar toch dezelfde boodschap bevat: het zijn vooral de merries waar het in
de fokkerij om gaat.
(einde artikel uit de B.S. 2005)
terug naar de artikelen
terug naar het Nieuws
© Copyright Fokkersvereniging