Zoons en Dochters

door Hans Huiberts

Dit artikel is met toestemming overgenomen uit de Breeders Special 2014 van het blad "Draf&Rensport"

Er wordt wel vaker gezegd dat sommige dekhengsten betere dochters brengen dan andere. Voorbeelden hiervan zijn Heres, Goetmals Wood en Love You. Omgekeerd zouden er hengsten zijn die alleen maar goede zoons brengen. Hierbij worden vooral Star Performer en zijn zoon Manza Buitenzorg genoemd. Of dat echt zo is kan alleen maar worden aangetoond met harde cijfers. Daarom heb ik een onderzoekje gedaan  met behulp van enkele statistieken, die Co Govers me heeft toegespeeld, en met het internationale computerstamboek van Ter Schure, waarmee onderscheid kon worden gemaakt tussen zoons en dochters en ook de winsommen van de geëxporteerde paarden zijn meegeteld.


Keuze van de vaderpaarden
Ik heb hengsten uitgekozen van na de tweede wereldoorlog, die meer dan 200 producten in Nederland hebben voortgebracht, aangevuld met enkele andere interessante vaderpaarden uit de laatste decennia. Sommige staan erbij om mijn eigen indrukken (voor-oordelen)  te verifiëren. Totaal zijn het er 25 geworden. Er is gerekend tot en met de D-jaargang uit 2010, omdat latere jaargangen zich nog niet bewezen hebben.

Tabel 1
In grote tabel 1 is onderscheid gemaakt tussen de zoons en dochters van dezelfde vaderpaarden. Boven staan de zoons en onderin dochters. De hengsten staan gerangschikt op dekperiode, omdat vroegere en latere periodes soms moeilijk zijn  te vergelijken. De gestarte paarden moeten tenminste een vierde prijsje hebben gewonnen. Paarden met record maar zonder winsom zijn niet meegeteld. Hiermee zijn de startpercentages berekend, die nogal verschillen en een belangrijke indicatie geven over de kwaliteiten van het vaderpaard. Daarnaast zijn de winsommen van belang en die staan in Euro’s. Het aantal producten dat meer won dan € 180.000, € 90.000, € 45.000, € 22.000 wordt aangegeven. Hier staan dus de aantallen cracks. Ook het percentage van het totale aantal producten dat meer won dan € 22.000 staat in een kolom. Hier springen er bovenuit: bij de zoons (met meer dan 15 %) Star Performer, Heres, Love You en als beste Duke of Lullwater (18,3 %) en bij de dochters zien we er ver bovenuit springen: Heres, Goetmals Wood en Love You en dat is precies zoals we verwacht hebben. De rest scoort veel lager. Ook met de gemiddelde winsommen per dochter gaan Love You en Heres ver voor de anderen uit. Gallant Prince had natuurlijk die ene uitschieter en verder scoren Brilliant H en Incredible Crafts bij de merries goed. Carlos Pluto heb ik erbij gezet vanwege zijn bijzondere moeder.  De verwachting kwam uit: zijn dochters waren van gemiddelde kwaliteit en zijn zoons zaten ver onder het gemiddelde.
In deze lijst bedraagt de gemiddelde winsom van alle zoons van alle hengsten € 9.350 en het gemiddelde van de gestarte zoons € 15.568. De gemiddelde winsom van alle dochters van alle hengsten bedraagt € 5.278 en het gemiddelde van de gestarte dochters € 9.140. U kunt dus zelf zien welke hengsten beneden- of bovengemiddeld scoren.


Meest winnende zoons
In tabel 2 staan de vaderpaarden gerangschikt in de volgorde van de gemiddelde winsom per zoon en daarachter staan hun meest winnende zoons. Koploper Paul Trot bracht 3 cracks en de vierde Sammy Davis jr verdiende ca 500.000 kronen (omgerekend ruim € 55.000) in Zweden. Als vijfde volgt Tim Trot, die € 34.500 heeft verdiend. De positie van Paul Trot is daardoor wat vertekend, maar het is wel zijn verdienste dat hij de genoemde cracks heeft voortgebracht en hij verdient daarom de eerste plaats. Love You brengt zowel cracks als veel producten in de baan en dat zien we liever. Verder in deze lijst voornamelijk Kampioen-vaderpaarden en dat is logisch. Duke of Lullwater, Nevele Impulse, Brogan en de verrassende Royal Hanover maken het elftal compleet.  Van de niet genoemde dekhengsten was de gemiddelde winsom per zoon lager dan € 8.000.


Meest winnende dochters
In tabel 3 staan de vaderpaarden gerangschikt in de volgorde van de gemiddelde winsom per dochter en daarachter staan hun meest winnende dochters. Geen enkele dochter van Paul Trot won meer dan € 10.000, dus hier komt hij in het stuk niet voor. Love You gaat fier aan kop, gevolgd door Heres en ze hebben beide ook het hoogste startpercentage. Het is een bevestiging van wat we eigenlijk wel vermoed hebben. Gallant Prince blijven we eeuwig dankbaar voor zijn Vliegende Friezin. Incredible Crafts en Brilliant H hebben het ook goed gedaan met hun dochters. Sympathiek vind ik de 11e plaats van de oude Duke of Lullwater, één van mijn persoonlijke favorieten uit het verleden. Van de niet genoemde dekhengsten was de gemiddelde winsom per dochter lager dan € 5.000.




Conclusies
De Kampioen-vaderpaarden werden niet alleen kampioen door hun grote aantallen producten, maar scoorden ook goed in gewonnen bedragen per product en met hun aantal toppers. En natuurlijk kregen deze dekhengsten ook de betere fokmerries. Verder is met deze cijfers wel degelijk aangetoond dat bepaalde vaderpaarden betere dochters brengen dan andere. Een verklaring hiervoor is de X-factor die zulke hengsten hebben meegekregen van hun moeder. De beste dekhengsten brengen zowel goede zoons als dochters en van zulke hengsten zijn er maar weinig. Voor een fokker is het van belang om dit bij zijn keuze voor een vaderpaard mee te laten wegen, want een hengst brengt nu eenmaal ongeveer evenveel dochters als zoons.


© Copyright Fokkersvereniging 2014